ΑΠΟΔΟΧΗ ΜΕ ΤΟ ΕΥΕΡΓΕΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

 ΑΠΟΔΟΧΗ ΜΕ ΤΟ ΕΥΕΡΓΕΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ 

(ΑΣΦΑΛΗΣ ΜΟΡΦΗ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΥΠΑΡΞΗΣ ΧΡΕΩΝ).

 Με την οικονομική κρίση είναι πολύ συνηθισμένη η διαδικασία της αποποίησης κληρονομιάς προς αποφυγήν αποδοχής των χρεών του κληρονομουμένου, η οποία πραγματοποιείται εντός τετραμήνου από την γνώση του θανάτου του κληρονομουμένου. Δυστυχώς όμως ελάχιστοι γνωρίζουν την εναλλακτική επιλογή που έχουν οι κληρονόμοι να ακολουθήσουν μία ενδιάμεση, «ασφαλή» επιλογή, αυτήν της αποδοχής της κληρονομίας με το ευεργέτημα της απογραφής, μία διαδικασία που ρυθμίζεται ευθέως στον Αστικό μας κώδικα στα άρθρα (1901-1921 Α.Κ.).Είναι γνωστό ότι μετά τον θάνατο ενός προσώπου δεν επέρχεται απόσβεση των χρεών του, αλλά η περιουσία του και οι υποχρεώσεις του περιέρχεται στους κληρονόμους του. Στην περίπτωση που κάποιος δεν προβεί σε αποποίηση της κληρονομιάς που κληρονομεί εντός της τετράμηνης προθεσμίας που θέτει ο νόμος, αυτομάτως η περιουσία που κληρονομεί ουσιαστικά «συγχωνεύεται» με την δική του και ο ίδιος ο κληρονόμος υπεισέρχεται στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις του κληρονομούμενου καλούμενος να πληρώσει ενδεχόμενα χρέη του κληρονομούμενου ακόμη και από την δική του περιουσία. Με την αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής υφίσταται μια δικλείδα ασφαλείας για τον κληρονόμο καθώς του δίνεται η δυνατότητα να αποδεχτεί μεν την κληρονομιά του κληρονομούμενου, αλλά να ευθύνεται για τις υποχρεώσεις της κληρονομιάς έως το ενεργητικό της (1904 Α.Κ.), δηλαδή έως το σημείο που η περιουσία πρακτικά έχει κάποια αξία. Επομένως υπάρχει εξαίρεση από τον γενικό κανόνα της ευθύνης του κληρονόμου και με την δική του, προσωπική περιουσία, με αποτέλεσμα και μετά την αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής, να εξακολουθήσουν να υπάρχουν στο πρόσωπο του κληρονόμου δυο ξεχωριστές περιουσιακές ομάδες, που η κάθε μια θα είναι υπέγγυα για τα δικά της χρέη. Δηλαδή ο κληρονόμος που έχει προβεί σε απογραφή μπορεί να επικαλεστεί την ένσταση ανεπάρκειας του ενεργητικού της κληρονομιαίας περιουσίας και άρα την περιορισμένη μέχρι το ύψος του ενεργητικού της κληρονομιαίας περιουσίας ευθύνη του. Άρα πρακτικά, εάν υφίσταται κάποιος δανειστής που έχει αξίωση κατά του κληρονομουμένου δεν μπορεί να στραφεί και στην προσωπική περιουσία του κληρονόμου. Φυσικά και σε αυτή την διαδικασία υπάρχουν πολύ αυστηρές αποσβεστικές προθεσμίες για την υλοποίησή της. Ειδικότερα μέσα σε 4 μήνες από την γνώση του θανάτου του κληρονομούμενου, ο κληρονόμος δύναται να δηλώσει στην γραμματεία του Δικαστηρίου της κληρονομιάς την αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής. Στην συνέχεια εντός τεσσάρων πάλι μηνών από την ως άνω δήλωση ο κληρονόμος καταθέτει αίτηση στο αρμόδιο Δικαστήριο προκειμένου να γίνει δεκτή η απογραφή της κληρονομιάς .Εφόσον αυτή γίνει δεκτή από το Δικαστήριο και διοριστούν διά της αποφάσεως οι σχετικοί πραγματογνώμονες, εντός τετράμηνης προθεσμίας θα πρέπει να ολοκληρωθεί η απογραφή της κληρονομιάς , οπότε και συντάσσεται ξεχωριστή συμβολαιογραφική πράξη, που μεταγράφεται στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. Κατόπιν τούτου οι κληρονόμοι δύνανται να ζητήσουν (814 ΚΠολΔ) δικαστική εκκαθάριση της κληρονομιάς , ώστε να επιτευχθεί από τους κληρονόμους η διάθεση της κληρονομιαίας περιουσίας προς τους δανειστές της κληρονομιάς , ώστε τελικά να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις αυτές και να αποκρυσταλλωθεί το εναπομείναν ενεργητικό της κληρονομιάς. Είναι αξιόλογο να να αναφερθεί ότι ο κληρονόμος δεν μπορεί να προβεί σε καμία περιουσιακή διάθεση πριν από την τακτοποίηση των χρεών, αν δεν λάβει προηγουμένως άδεια διάθεσης των κληρονομιαίων από το αρμόδιο δικαστήριο (818Κ.Πολ.Δ). Μετά την ολοκλήρωση των υποχρεώσεων της κληρονομιάς με την ικανοποίηση όλων των δανειστών και εφόσον παραμείνει ενεργητικό, τότε αυτή ανήκει στον εξ απογραφής κληρονόμο. Παρά το γεγονός ότι η ως άνω διαδικασία είναι μια εξαιρετική λύση για τις περιπτώσεις εκείνες που οι κληρονόμοι δεν γνωρίζουν επακριβώς αν αξίζει τον κόπο να αποδεχτούν μια κληρονομιά εφόσον υπάρχουν και σχετικά χρέη, ωστόσο έχει περιπέσει σε αχρησία, διότι, αφενός δεν είναι ευρέως γνωστή, αφετέρου δε διότι οι κληρονόμοι δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε διαδικασίες Δικαστηρίων, δηλώσεων κτλ, πλην όμως πρέπει σε κάθε περίπτωση ο κληρονόμος να «ζυγίζει» εάν τον συμφέρει να κάνει την ως άνω διαδικασία, εφόσον μπορεί εν τέλει να έχει και κάποιο οικονομικό όφελος.